اثر حقیقت واهی نوعی سوگیری و خطای ادراکی است که در آن شخص توانایی خود را در تعبیر اطلاعات و نتیجه‌گیری از آنها، بیش از آنچه واقعاً هست تصور می‌کند. به عبارت دیگر اطمینان بیش از اندازه و نادرست به توانایی خود در تعبیر، پیش‌بینی و قضاوت بر مبنای اطلاعات موجود. «رولف دوبلی» در کتاب هنر شفاف اندیشیدن از این سوگیری به عنوان «توهم پیش‌بینی» نام برده‌است.«فلیپ تت‌لاک» در مدت …

بیشتر بخوانید

همبستگی پنداری تمایل به دیدن یا ساختن ارتباط در ذهن بین چیزها (مردم، رویدادها، رفتارها و …) است درحالی‌که ارتباطی بین آنها نیست. این سوگیری دلیل روانی «مغلطه علت شمردن همبستگی» و «مغلطه علت شمردن مقدم» است. مثال: من به آن مرد فقیر کمک کردم، و بلافاصله روز بعد، در مصاحبه شغلی پذیرفته شدم. معلوم است که هر کس کار نیکی انجام دهد، نتیجه‌اش را می‌بیند. امروز صبح در کوچه گربه سیاهی دیدم، دو …

بیشتر بخوانید

  سوگیری قالب‌بندی یا Framing Bias یکی از مفاهیم مهم در روان‌شناسی اجتماعی و علوم تصمیم‌گیری است که به نحوه ارائه اطلاعات و تأثیر آن بر روی انتخاب‌ها و قضاوت‌های افراد اشاره دارد. این سوگیری به این معناست که نحوه بیان یا قالب‌بندی یک موضوع می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی نحوه درک و واکنش افراد نسبت به آن موضوع داشته باشد. به عبارت دیگر، افراد ممکن است به یک …

بیشتر بخوانید

تعهد بیشتر به خطا الگویی در رفتار انسان است که در نتیجه آن وقتی که شخص یا گروهی با نتایج منفی یک تصمیم، رفتار، طرح یا سرمایه‌گذاری روبرو می‌شود به جای کنار گذاشتن آن همچنان به کار غلط ادامه می‌دهد. اقتصاددانان به این رفتار «خطای هزینه هدر رفته» می‌گویند. جایی که در آن تعهد به یک طرح یا سرمایه‌گذاری مالی اشتباه و ادامه آن باعث اتلاف هزینه می‌شود اما مدیران …

بیشتر بخوانید

اثر موهبت: وقتی شخص برای چیزی که صاحب آن است ارزشی بیش از ارزش واقعی آن تخمین بزند. در یک مطالعه به سال 1984جک نِچ و جک سیندن به بعضی از شرکت کنندگان، بلیت لاتاری و به بعضی دیگر 2دلار پول دادند. بعد از مدتی به آن‌ها، که حالا دیگر نسبت به آنچه گرفته بودند احساس مالکیت می‌کردند، گفتند می‌توانند بلیت را با 2دلار و 2دلار را با بلیت عوض …

بیشتر بخوانید