باور به ارتباط یا توانایی برقراری ارتباط بین رویدادها، اشخاص و چیزها با یکدیگر درحالی‌که هیچ نشانه یا شواهدی مبنی بر ارتباط وجود ندارد. به‌ویژه باور به اینکه افکار، خواسته‌ها و آرزوهای ما می‌توانند تأثیراتی بر جهان مادی بگذارند و مسیر طبیعی رویدادها را تغییر دهند. این نوع باور در میان مردم در سراسر جهان رایج است و حتی در بسیاری از ادیان و آئین‌ها به آن توجه می‌شود. باورهایی …

بیشتر بخوانید

توهم کنترل نوعی سوگیری و خطای ادراکی است که در آن شخص کنترل یا تأثیر خود را بر رویدادها بیشتر از آنچه واقعاً هست تصور می‌کند. باید توجه داشت که بسیاری از چیزها تحت کنترل ما نیستند اما مردم عموماً متوجه این موضوع نیستند. حتی وقتی رویدادها کاملاً تصادفی هستند اشخاص به اشتباه تصور می‌کنند که کنترلی نسبی بر آنها دارند، به‌ویژه زمانی که نتایج این رویدادها به دلخواه آنها …

بیشتر بخوانید

  اثر حقیقت واهی نوعی سوگیری و خطای ادراکی است که در آن شخص توانایی خود را در تعبیر اطلاعات و نتیجه‌گیری از آنها، بیش از آنچه واقعاً هست تصور می‌کند. به عبارت دیگر اطمینان بیش از اندازه و نادرست به توانایی خود در تعبیر، پیش‌بینی و قضاوت بر مبنای اطلاعات موجود. «رولف دوبلی» در کتاب هنر شفاف اندیشیدن از این سوگیری به عنوان «توهم پیش‌بینی» نام برده‌است.«فلیپ تت‌لاک» در مدت …

بیشتر بخوانید

همبستگی پنداری تمایل به دیدن یا ساختن ارتباط در ذهن بین چیزها (مردم، رویدادها، رفتارها و …) است درحالی‌که ارتباطی بین آنها نیست. این سوگیری دلیل روانی «مغلطه علت شمردن همبستگی» و «مغلطه علت شمردن مقدم» است. مثال: من به آن مرد فقیر کمک کردم، و بلافاصله روز بعد، در مصاحبه شغلی پذیرفته شدم. معلوم است که هر کس کار نیکی انجام دهد، نتیجه‌اش را می‌بیند. امروز صبح در کوچه گربه سیاهی دیدم، دو …

بیشتر بخوانید

  سوگیری قالب‌بندی یا Framing Bias یکی از مفاهیم مهم در روان‌شناسی اجتماعی و علوم تصمیم‌گیری است که به نحوه ارائه اطلاعات و تأثیر آن بر روی انتخاب‌ها و قضاوت‌های افراد اشاره دارد. این سوگیری به این معناست که نحوه بیان یا قالب‌بندی یک موضوع می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی نحوه درک و واکنش افراد نسبت به آن موضوع داشته باشد. به عبارت دیگر، افراد ممکن است به یک …

بیشتر بخوانید