به موردی گفته می‌شود که در آن یک فرد، رویدادی را متفاوت از آنچه رخ داده به یاد می‌آورد یا در بدترین حالت رویداد یا خاطره‌ای را به یاد می‌آورد که اصلاً رخ نداده‌است. برای چنین شخصی ممکن است این خاطره کاملاً روشن باشد و بسیار در مورد آن مطمئن باشد. برای همین بسیار مشکل می‌توان شخصی را متقاعد کرد که خاطره‌اش اشتباه است. در یک عبارت می‌توان گفت: «وقتی تخیل در جای واقعیت می‌نشیند»

بنابر گفته خانم «الیزابت لافتس» دانشمند و متخصص برجسته در زمینهٔ «حافظه انسان» در تحقیقی که در ایالات متحده در مورد سیصد زندانی که به مدت ده‌ها سال در زندان بودند انجام گرفت و آزمایش «دی‌ان‌ای» ثابت کرد که در واقع بیگناه هستند، دلیل گناهکار شناخته شدن سه چهارم آنها «خاطره نادرست» بود، خاطرهٔ نادرست یک شاهد عینی! خاطره اشتباه یا حافظهٔ کاذب می‌تواند سبب شود که شخص کسی را به یاد بیاورد که اصلاً ندیده‌است.