انتخاب و ارائهٔ گزینشی اطلاعات و شواهد در جهت تأیید آنچه مورد نظر است و در همین حال پنهان کردن یا نادیده گرفتن اطلاعات و شواهد مخالف. انتخاب گزینشی اگر ناخواسته انجام شود نوعی «سوگیری تأیید» است و چنانچه آگاهانه انجام شود فریبکاری و مغالطه است(مغلطه سخن نیمه راست یا توریه). در تبلیغات، اخبار رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مناظره‌ها بسیار با این مسئله روبرو می‌شویم مثال: شخصی از یک کاندید …

بیشتر بخوانید

سوگیری تأیید یا تعصب تأیید، گرایش به جستجو، تفسیر، ترجیح و به یادآوری اطلاعات به روشی است که باورها یا فرضیه‌های شخص تأیید شوند. در شکل بیمارگونه آن شخص همواره هر اطلاعاتی را طوری تعبیر می‌کند که تأییدی بر نظراتش باشد. به عباراتی دیگر ما اطلاعات جدید را طوری فیلتر، دست کاری یا تعبیر می‌کنیم که نه تنها تهدیدی برای باورهای ما نباشند بلکه تأیید هر چه بیشتر آنها باشند. …

بیشتر بخوانید

ثابت ماندن باور» یا «پافشاری بر عقیده» تمایلی ذاتی در انسان است برای حفظ آنچه باور دارد حتی پس از اینکه با شواهدی جدید روبرو شود که بر خلاف آن باور باشد. شکل بیمار گونهٔ آن «اثر معکوس» یا «پس زنی» نام دارد. در این حالت اگر اشخاص با شواهدی روبرو شوند که برخلاف باورهای‌شان است، دربارهٔ درستی باورهایشان مصمم‌تر نیز می‌شوند. در بحث و گفتگو این سوگیری باعث «مغلطه حفظ …

بیشتر بخوانید

اثر ارابه موسیقی: تمایل ناخودآگاه به هم رای شدن، هم فکر شدن و هم سو شدن با سایرین. به بیان ساده بالا رفتن احتمال پذیرفتن آن چیزهایی که اغلب مردم پذیرفته‌اند. ازاین پدیده با نام‌های دیگری مانند تأیید اجتماعی، رفتار گله‌ای، فشار جامعه و تفکر گروهی نیز نام برده می‌شود. روان‌شناس سالومون اش در دهه 1950 آزمایش‌های متعددی برای نشان دادن تأثیر گروه و اجتماع بر رفتار اشخاص انجام داد. اشخاص احساس می‌کند رفتار آنها درست است …

بیشتر بخوانید

سوگیری اعتقادی تمایلی است ذهنی که در آن فرد هر استدلال را با توجه به باورپذیری نتایجش قضاوت می‌کند، به جای اینکه قدرت استدلال را بررسی کند. به بیان دیگر اعتقادگرایی باعث می‌شود فرد در ارزیابی و پذیرش استدلال‌ها فقط به این نکته توجه کند که نتایج هر استدلال چقدر با باورها و اعتقادات شخصی وی همخوانی دارد. معنای این پدیده این است که افراد اغلب استدلالی را می‌پذیرند که …

بیشتر بخوانید